अनमोल ‘रतन’, भारतीय उद्योग जगताचा पितामह, रतन टाटांची कारकीर्द
देशभक्ती व देशहिताचं आदर्श उदाहरण म्हणजे रतन टाटा असंही बोललं जायचं, भारतीय उद्योग जगताचा पितामह असलेल्या रतन टाटा यांनी आज अखेरचा श्वास घेतलाय. देशातील प्रसिद्ध उद्योगपती आणि टाटा कंपनीचे सर्वेसर्वा रतन टाटा यांचे निधन झाले. गेल्या काही दिवसांपासून त्यांची प्रकृती चिंताजनक होती, त्यांच्यावर मुंबईतील ब्रीच कँडी रुग्णालयात उपचार सुरू होते. वयाच्या 86 व्या वर्षी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतलाय. रतन टाटा यांच्याबद्दल देशातील जनतेला वेगळीच आपलुकी होती. टाटा कंपनीच्या माध्यमातून त्यांनी लाखो कुटुंबाना आपलंसं केलं होतं. देशभक्ती व देशहिताचं आदर्श उदाहरण म्हणजे रतन टाटा असंही बोललं जायचं.
रतन टाटा हा देशातील आवडत्या उद्योगपतींचा एक चेहरा होता. भारतातील सर्वात मोठ्या व्यावसायिक समूहांपैकी एक म्हणून ओळख असणऱ्या टाटा समूहाचे ते अध्यक्ष होते. ज्याची स्थापना जमशेटजी टाटा यांनी केली होती आणि त्यांच्या कुटुंबातील अनेक पिढ्यांनी त्याचा विस्तार केला आहे आणि तो मजबूत केला आहे. जगातील सर्वात लहान कार बनवण्यासाठी टाटा जगभर प्रसिद्ध झाले होते.
जन्म – 28 डिसेंबर 1937, वय 86 वर्ष
1961-62 टाटा स्टीलमध्ये सामान्य कर्मचारी म्हणून रुजू
1991 मध्ये टाटा ग्रुपच्या चेअरमनपदी, जेआरडी टाटांनी पद सोपवलं
चेअरमनपद हाती घेतल्यानंतर समूहातील सर्व कंपन्यांमध्ये टाटांची स्वतःची हिस्सेदारी वाढवली
1998 मध्ये संपूर्णपणे भारतीय बनावटीची ‘इंडिका’ कार टाटा मोटर्सने बनवली (रतन टाटांचं स्वप्न पूर्ण)
एका कुटुंबाला मोटारसायकलवर प्रवास करताना पाहून स्वस्तात कार बनवण्याची कल्पना सुचली
2008 मध्ये रतन टाटांच्या मार्गदर्शनात टाटा मोटर्सने टाटा नॅनो बाजारात आणली
2012 मध्ये टाटा सामूहाच्या चेयरमनपदाचा राजीनामा, सायरस मेस्त्रीकडे पदभार दिला
मेस्त्रीसोबतच्या वादानंतर 2016 मध्ये पुन्हा वर्षभर टाटा समूहाच्या चेयरमनपदी
नटराजन चंद्रशेखरन हे सध्या टाटा समूहाचे चेयरमन
रतन टाटांच्या पश्चात धाकटे भाऊ जिम्मी टाटा, नोएल टाटा हे दोन भाऊ आहेत
तर नोएल टाटा यांना लेह टाटा, माया टाटा, नेव्हिल टाटा ही 3 मुले आहेत
रतन टाटा यांची सुरुवातीची कारकीर्द 1962 मध्ये टाटा समूहात सुरू झाली, जिथे त्यांनी अध्यक्षपदी नियुक्ती होण्यापूर्वी त्यांनी कॉर्पोरेटमध्ये काम केले होते. त्यांनी टाटा समूहाचा व्यवसाय इतर देशांमध्ये विस्तारला आहे. रतन टाटा यांना 2008 मध्ये पद्मविभूषण आणि 2000 मध्ये पद्मभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले होते. आता तो आपल्या धर्मादाय कार्यात व्यस्त आहे. नोव्हेंबर 2007 मध्ये, फॉर्च्यून मासिकाने त्यांचा व्यवसायातील 25 सर्वात प्रभावशाली व्यक्तींच्या यादीत समावेश केला.
रतन टाटा यांचा जन्म 28 डिसेंबर 1937 रोजी मुंबईत झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव नवल टाटा आणि आईचे नाव सनी टाटा आहे. त्यांच्या आजोबांचे नाव जमशेद टाटा होते. रतन टाटा यांना सिमोन टाटा नावाची सावत्र आई देखील आहे. सिमोनला नोएल टाटा नावाचा मुलगा आहे. नवल आणि सोनू टाटा यांनी रतन टाटा यांना दत्तक घेतले जेव्हा ते फक्त 10 वर्षांचे असताना त्यांच्या पालकांपासून वेगळे झाले.
रतन टाटा 10 वर्षांचे असताना त्यांचे आई-वडिल वेगळे झाले. त्यानंतर त्यांना त्यांची आजी नवाझबाई टाटा यांनी जीन पेटिट पारसी अनाथाश्रमातून औपचारिकपणे दत्तक घेतले. रतन टाटा यांचे सावत्र भाऊ नोएल टाटा यांच्यासोबत संगोपन झाले. रतन टाटा यांनी सुरुवातीचे शिक्षण मुंबईतील कॅम्पियन स्कूलमधून घेतले. जिथे त्यांनी आठवीपर्यंत शिक्षण घेतले. त्यानंतर तो कॅथेड्रल आणि जॉन कॉनन स्कूलमध्ये गेला. शालेय शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, त्यांनी 1962 मध्ये कॉर्नेल विद्यापीठातून स्ट्रक्चरल अभियांत्रिकीसह आर्किटेक्चरमध्ये बीएस पूर्ण केले. हे शिक्षण पूर्ण करून त्यांनी हार्वर्ड बिझनेस स्कूलमध्ये प्रवेश घेतला. जिथे रतन टाटा यांनी 1975 मध्ये प्रगत व्यवस्थापन अभ्यासक्रम पूर्ण केला. रतन टाटा यांनी कॅम्पियन स्कूल, मुंबई, कॅथेड्रल आणि जॉन कॉनन स्कूल, बिशप कॉटन स्कूल, शिमला आणि न्यूयॉर्क शहरातील रिव्हरडेल कंट्री स्कूलमध्ये शिक्षण घेतले. ते कॉर्नेल विद्यापीठ आणि हार्वर्ड बिझनेस स्कूलचे माजी विद्यार्थी आहेत.
रतन टाटा यांनी यांनी अनेक मुलाखतींमध्ये सांगितले की, मी 4 वेळा लग्न करण्याच्या विचाराजवळ आलाो होतो आणि प्रत्येक वेळी मी भीतीमुळे किंवा इतर कारणांमुळे मागे हटलो. एकदा लॉस एंजेलिसमध्ये काम करत असताना टाटा एका मुलीच्या प्रेमात पडले. आणि त्यांच्या कुटुंबातील एका सदस्याच्या आजारपणामुळे त्यांना भारतात परतावे लागले. मुलीच्या पालकांनी तिला भारतात जाऊ दिले नाही. रतन टाटा आपल्या वचनबद्धतेवर ठाम आहेत आणि आजपर्यंत अविवाहित आहेत.
जाणून घ्या रतन टाटा यांच्या कुटुंबाबद्दल
जमशेदजी नसरवानजी टाटा – टाटा समूहाचे संस्थापक, भारतातील सर्वात मोठी समूह कंपनी. त्यांचा विवाह हीराबाई डब्बू यांच्याशी झाला होता.
रतनजी टाटा- जमशेदजी टाटा यांचा धाकटा मुलगा. त्यांचा विवाह नवाजबाई टाटा यांच्याशी झाला होता.
नवल टाटा- नवाजबाई टाटा यांचा दत्तक मुलगा. त्यांचे जैविक पिता होर्मुसजी टाटा होते. त्यांची आजी हिराबाई टाटा यांची बहीण होती. अनेक टाटा कंपन्यांमध्ये संचालक, ILO सदस्य आणि पद्मभूषण पुरस्कार प्राप्त नवल टाटा यांना 3 मुलगे होते – रतन टाटा (टाटा समूहाचे 5 वे अध्यक्ष), जिमी टाटा आणि नोएल टाटा.
रतनजी टाटा- टाटा समूहाची सेवा करणाऱ्या सुरुवातीच्या दिग्गजांपैकी ते एक होते. त्यांचे वडील दादाभाई आणि आई जमशेटजी टाटा, जीवनबाई, भावंडं होते. त्यांनी सुझान ब्रियरशी लग्न केले आणि या जोडप्याला जेआरडी टाटा आणि सिला टाटा यांच्यासह पाच मुले झाली.जेआरडी टाटा- त्यांनी टाटा समूहाचे चौथे अध्यक्ष म्हणून काम केले. ते टाटा एअरलाइन्सचे (नंतर एअर इंडिया) संस्थापक आहेत.
